
Son iki ay içinde yurt dışından gemilerle Mersin limanına ulaştırılan 2 bin 223 ton 150 kilogram tohumluk patates, yapılan kontroller sonucu çeşitli virüsler tespit edilmesi sebebiyle iade edilmiştir. Türkiye’deki patates üretiminin son beş yılda 1 milyon ton artarak, yıllık hasadın yaklaşık 6 milyon ton düzeyine ulaştığı ve bu durumun ülkenin ihtiyacını karşıladığı kaydedilmiştir.
Edinilen bilgilere göre, Akdeniz üzerinden Mersin limanına gelen tonlarca tohumluk patates, Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü’ne bağlı bitki sağlığı kontrolü görevlileri tarafından denetlenmiştir. Kontrollerde, İskoçya menşeli 850 ton, Hollanda menşeli 4 ayrı sevkiyatta toplam 585 ton 400 kilogram ve Almanya menşeli 150 ton patateste ‘Potato leafroll polerovirus’ (Yaprak kıvırcıklığı virüsü) ile ‘Tobacco rattle tobravirus’ (Tütün çıngırak virüsü) tespit edilmiştir. Virüslü olduğu belirlenen toplam 2 bin 223 ton 150 kilogram tohumluk patates, ait olduğu ülkelere geri gönderilmiştir.
Türkiye, patates üretiminde kendine yeter durumdadır. Yurt dışından gelen patateslerin virüslü olması, Türkiye’deki yerel üretimin yeterliliğini sorgulatırken, ülkenin üretim kapasitesinin giderek arttığı gözlemlenmiştir. Patates bitkisi, bitki besin değeri, sindirim kolaylığı ve artan klimatik çeşitlilik nedeniyle dünya genelinde yaygın olarak üretilmekte ve tüketilmektedir. Türkiye, son beş yılda patates üretimini 1 milyon ton artırarak yıllık 6 milyon ton seviyelerine ulaşmıştır. En fazla üretim ise Niğde başta olmak üzere Kayseri, Afyonkarahisar, İzmir, Konya, Sivas, Nevşehir, Aksaray, Bitlis ve Adana illerinde gerçekleştirilmektedir. Türkiye’de toplam 10 ilde 6 milyon ton patatesin yaklaşık 5 milyon tonunun üretildiği belirtilmektedir.
Kişi başına yıllık patates tüketiminin 52 kilograma kadar çıktığı Türkiye’nin, kendi üretimiyle yeterli miktarda patates elde ettiği anlaşılmaktadır. Yerli patatesin yeterlilik derecesi ise yüzde 103,6 olarak tespit edilmiştir. Bu oran nedeniyle, düşük miktarda da olsa ihraç işlemleri gerçekleştirilmektedir.
Zaman zaman farklı ülkelerden Türkiye’ye gelen patateslerin genelde tohumluk olarak getirildiği ve bu miktarın toplam üretimin yüzde birinde olduğu ifade edilmektedir.
Adana’nın patates üretiminde önemli bir yere sahip olan Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, İHA muhabirine yaptığı açıklamada, “Patates tohumunu biz kendimiz üretiyoruz, dışarıdan gelmesine hiç gerek yok. Çoğu tohumu üretiyoruz, bazı tohumlar yurt dışından gelmektedir” ifadelerini kullandı.
Doğan, ayrıca İç Anadolu Bölgesi’nin yanı sıra pek çok bölgede de tohumluk patates üretildiğine dikkat çekerek, “Eğer yurt dışında yeni bir çeşit üretilmişse ve birim alandan yüksek verim alınabiliyorsa, virüslü olmamak kaydıyla bu çeşitlerin ülkemize getirilmesi faydalıdır. Ancak yurt dışından gelen ürünlerin virüslü olması durumunda, yerli ürünlerimize bulaşacağı için bu durum sıkıntı yaratabilir” şeklinde açıklamalarda bulundu.